Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT w obrocie zagranicznym?

Piotr Juszczyk

Obowiązek podatkowy w VAT w transakcjach wewnątrzwspólnotowych powstaje w różnych momentach. Zarówno przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów jaki i przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów dla poprawnego rozliczenia, należy właściwie określi moment powstania obowiązku podatkowego. Po szczegóły zapraszam do wpisu. 

Obowiązek podatkowy przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów

Ustawa VAT w art. 20 wskazuje, że przy WDT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury. Jednak przepisy określają również, że nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów.
W związku z tym jak można zauważyć, obowiązek podatkowy można przesunąć do kolejnego miesiąca po dokonaniu dostawy. Jednak przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów wykonywanej w sposób ciągły obowiązek podatkowy będzie postawał z końcem każdego miesiąca. Nie ma możliwości przy dostawach ciągłych przesunięcia obowiązku podatkowego do kolejnego miesiąca. Dostawy ciągłe, czyli takie które trwają dłużej niż miesiąc, uważa się za dokonane z końcem każdego miesiąca.
Przykład. 
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów miała miejsce 20 lutego 2019 r. Podatnik wystawił fakturę dnia 17 marca 2019 r. Obowiązek podatkowy powstał 15 marca 2019 r. Jest to zgodne z zasadą, że nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów. Jednak gdyby podatnik wystawił fakturę np. w dniu dokonania dostawy towarów, wówczas obowiązek podatkowy powstałby 20 lutego 2019 r.

Obowiązek podatkowy przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów

W wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika. Jednak tutaj również mamy zastrzeżenie jak przy WDT, że nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru. Jak więc można zauważyć ustawa VAT wiąże obowiązek podatkowy z momentem wystawienia faktury, nie ma tutaj znaczenia np. jej otrzymanie. Gdyby jednak nasz dostawca nie wystawił faktury lub wystawił ją po terminie, to moment powstania obowiązku podatkowego w WNT nastąpi 15 dnia miesiąca, po miesiącu dokonania dostawy.

Wystawienie faktury przed dostawą towaru

W transakcjach z kontrahentami z zagranicy może się tak zdarzyć, że nasz dostawca wystawi fakturę przed dokonaniem dostawy. Zgodnie z art. 222 dyrektywy jest to nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym miało miejsce zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego. A więc, przepisy wewnątrzwspólnotowe określają tylko ostateczną datę wystawienia faktury. W związku z powyższym, jeśli przepisy państwa członkowskiego, z którego jest nasz dostawca zezwalają na wcześniejsze wystawienie faktury, to nasz kontrahent może nam takową wystawić. Polskie przepisy ustawy VAT np. wskazują, że przy dokonywaniu dostaw towaru jest możliwość wystawienia faktury na 30 dni przed dokonaniem ich dostawy. W takim przypadku obowiązek podatkowy w VAT powstaje w momencie wystawienia faktury. Dzieję się tak również, gdy my dokonujemy wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów. Ponadto, przepisy przy WNT jasno wskazują, że moment obowiązkowy powstaje w chwili wystawienia faktury. Tak więc, jeśli nasz kontrahent wystawi nam fakturę przed dokonaniem dostawy. To my będziemy zobowiązaniu do rozpoznania WNT i rozliczenia od niej odpowiednio podatku VAT. Na powyższe stanowisko niejednokrotnie wskazywały organy podatkowe.

Zaliczka, a moment powstania obowiązku podatkowego

Przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów może dojść do sytuacji, że podatnik dokona wpłaty zaliczki. Jednak uiszczenie takiej zaliczki czy to w części, czy w całości, nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego. Co istotne, nawet otrzymanie faktury zaliczki nie będzie rodzić po naszej stronie obowiązku podatkowego.
Wpływ na moment powstania obowiązku podatkowego ma tylko data dostawy towaru i wystawienie faktury końcowej przez naszego dostawcę. Dlaczego dostawa towaru? z uwagi na to, że faktura musi być wystawiona do 15 dnia miesiąca, następującego po miesiącu dokonania dostawy.