Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów a VAT. Kiedy powstaje obowiązek, jeżeli wchodzi w grę zaliczka lub dostawa jest wykonana po wystawieniu faktury?

Piotr Juszczyk

Moment powstania obowiązku podatkowego w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towaru powstaje z chwilą wystawienia faktury. W związku z tym czy wystawienie faktury przed dostawą rodzi obowiązek podatkowy? co w przypadku zaliczki? po odpowiedzi zapraszam do niniejszego wpisu.

Moment powstania obowiązku podatkowego w WNT

Tak, jak już wskazałem obowiązek podatkowy w WNT powstaje z chwilą wystawienia faktury. Z zastrzeżeniem, że nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru. Jak więc można zauważyć ustawa VAT wiąże obowiązek podatkowy z momentem wystawienia faktury, nie ma tutaj znaczenia np. jej otrzymanie. Gdyby jednak nasz dostawca nie wystawił faktury lub wystawił ją po terminie, to moment powstania obowiązku podatkowego w WNT nastąpi 15 dnia miesiąca, po miesiącu dokonania dostawy.

Wystawienie faktury przed dostawą towaru

W transakcjach z kontrahentami z zagranicy może się tak zdarzyć, że nasz dostawca wystawi fakturę przed dokonaniem dostawy. Zgodnie z art. 222 dyrektywy jest to nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym miało miejsce zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego. A więc, przepisy wewnątrzwspólnotowe określają tylko ostateczną datę wystawienia faktury. W związku z powyższym, jeśli przepisy państwa członkowskiego, z którego jest nasz dostawca zezwalają na wcześniejsze wystawienie faktury, to nasz kontrahent może nam takową wystawić. Polskie przepisy ustawy VAT np. wskazują, że przy dokonywaniu dostaw towaru jest możliwość wystawienia faktury na 30 dni przed dokonaniem ich dostawy. W takim przypadku obowiązek podatkowy w VAT powstaje w momencie wystawienia faktury. Dzieję się tak również, gdy my dokonujemy wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów. Ponadto, przepisy przy WNT jasno wskazują, że moment obowiązkowy powstaje w chwili wystawienia faktury. Tak więc, jeśli nasz kontrahent wystawi nam fakturę przed dokonaniem dostawy, będziemy zobowiązaniu do rozpoznania WNT i rozliczenia od niej odpowiednio podatku VAT. Na powyższe stanowisko niejednokrotnie wskazywały organy podatkowe.

Zaliczka, a moment powstania obowiązku podatkowego

Przy transakcjach wewnątrzwspólnotowych może dojść do sytuacji, że podatnik dokona wpłaty zaliczki. Jednak uiszczenie takiej zaliczki czy to w części, czy w całości, nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego. Co istotne, to nawet otrzymanie faktury zaliczki nie będzie rodzić po naszej stronie obowiązku podatkowego.
Wpływ na moment powstania obowiązku podatkowego ma tylko data dostawy towaru i wystawienie faktury końcowej przez naszego dostawcę. Dlaczego dostawa towaru? z uwagi na to, że faktura musi być wystawiona do 15 dnia miesiąca, następującego po miesiącu dokonania dostawy.
Przykład. 
Firma X z Holandii dokonała dostawy towaru 29 maja 2018 r. Transakcja została udokumentowana fakturą wystawioną 22 czerwca 2018 r. W związku z powyższym obowiązek podatkowy wystąpi u nas 15 czerwca 2018 r.