Kiedy odliczyć VAT z duplikatu faktury

Zdarza się, że faktura dokumentująca transakcje nie dotarła do kupującego, została zgubiona lub uległa zniszczeniu. Czy podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia oraz kiedy odliczyć VAT z duplikatu faktury?

Kiedy odliczyć VAT z duplikatu faktury?

W praktyce dochodzi do sytuacji, w której faktura dokumentująca zdarzenie gospodarcze z przyczyn niezależnych od kupującego nie zostanie mu dostarczona. Często też zdarza się, że faktura może zaginąć lub ulegnie zniszczeniu. Najczęściej w takiej sytuacji kupujący zwraca się z prośbą do sprzedawcy o wystawienie duplikatu faktury. Ustawa o podatku od towarów i usług nie precyzuje ani nie ogranicza formy wniosku o wydanie duplikatu. Natomiast Sprzedawca ma obowiązek wystawić duplikat faktury zarówno na prośbę ustną, na wniosek w formie pisemnej lub elektronicznej nabywcy.
Kiedy odliczyć VAT z duplikatu faktury?

Czym jest duplikat?

Zgodnie z art. 106l ust 2 ustawy o podatku od towarów i usług, faktura wystawiona ponownie powinna zawierać wyraz „DUPLIKAT” oraz datę jej wystawienia. Podatnik ma obowiązek przechowywać zarówno faktury jak i duplikaty faktur do dnia upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego za okres którego się tyczą. Warto zaznaczyć, że duplikat nie jest fakturą, która dokumentuje nowe zdarzenie gospodarcze. Duplikat jest potwierdzeniem zrealizowanego już zdarzenia gospodarczego i nie może być modyfikowana pod względem merytorycznym np. ilości, cen, wartości wynikających z faktury pierwotnej.

Prawo do odliczenia VAT

Podatnik zgodnie z art 86 ustawy o VAT ma prawo obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego na fakturze w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Natomiast prawo do odliczenia podatku powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Dodatkowo aby podatnik miał prawo skorzystać z odliczenia VAT musi posiadać fakturę dokumentującą daną transakcję. Wówczas dopiero wtedy ma on prawo dokonać odliczenia w rozliczeniu za okres, którego tyczy się faktura lub w dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych.
Duplikat faktury dokumentuje zdarzenie gospodarcze co faktura pierwotna na podstawie, której dokonano rozliczenia podatku naliczonego. Dzięki temu duplikat uważany jest za dokument, który ma moc prawną jak pierwotny dokument. Duplikat faktury w przypadku gdy:

  • nabywca dokonał rozliczenia podatku VAT z faktury pierwotnej, następnie faktura uległa zniszczeniu lub zgubieniu. Będzie potwierdzała, zdarzenie gospodarcze i zasadność odliczenia przez podatnika podatku VAT (potwierdza prawo odliczenia z którego podatnik skorzystał)
  • nabywca otrzymał fakturę pierwotną ale nie została ona zaewidencjonowana. Np. z uwagi na zniszczenie lub zgubienie, wówczas prawo do odliczenia VAT na podstawie duplikatu przysługuje w okresie, w którym otrzymał fakturę pierwotną
  • nabywca nie otrzymał faktury pierwotnej, przez co też nie dokonał ujęcia faktury w ewidencji. Wówczas na podstawie duplikatu faktury, podatnik ma prawo odliczyć VAT w okresie otrzymania duplikatu pod warunkiem że u sprzedawcy powstał obowiązek podatkowy. Prawo do odliczenia podatku VAT zgodnie z zasadami ogólnymi pojawia się także w dwóch kolejnych okres rozliczeniowych.

Warto zastanowić się czy duplikat faktury może stanowić potwierdzenie nabycia środka trwałego i jak ustalić wartość początkową.