Kiedy powstaje obowiązek podatkowy przy zaliczce?

Piotr Juszczyk

Ewidencjonowanie zaliczek na kasie fiskalnej ciąży na podatnikach prowadzących sprzedaż na rzecz osób fizycznych oraz rolników zryczałtowanych. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług? Po wyjaśnienia zapraszam do wpisu.

Przepisy ustawy o VAT w art. 111 ust. 1 nakładają na podatników dokonujących sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Co roku ustawodawca wprowadza, również szereg zwolnień w drodze rozporządzenia. W 2019 r. obowiązuje rozporządzenie z dnia 28 grudnia 2018 r. Najbardziej popularnym zwolnieniem jest ze względu na limit rocznego obrotu – 20.000 zł.
Ewidencjonowanie zaliczek na kasie fiskalnej

Ewidencjonowanie zaliczek na kasie fiskalnej na gruncie ustawy VAT

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w ustawie o VAT momentem powstania obowiązku podatkowego jest dzień wydania towaru albo wykonania usługi. Jednak ustawa przewiduje również zasady szczególne. W przypadku gdy przedsiębiorca otrzyma całość lub część kwoty na poczet przyszłej dostawy lub wykonania usługi, obowiązek podatkowy powstaje dla całości lub części otrzymanej wartości. Oznacza to, że przedsiębiorca powinien rozliczyć podatek VAT od otrzymanej zaliczki. W związku z powyższym zaliczkę należy “wbić” na kasę fiskalną w momencie otrzymania zaliczki.

Ewidencjonowanie zaliczek na kasie fiskalnej na gruncie ustawy PIT

Podatnicy na gruncie ustawy PIT moją prawo do rozliczania zaliczek w dwojaki sposób. Pierwszy z nich to ewidencja na zasadach ogólnych tj. np. w momencie wykonania usługi. W związku z tym otrzymane wcześniej zaliczki nie powodują momentu powstania obowiązku podatkowego. Jednak przy takiej ewidencji mamy rozbieżność pomiędzy VAT a PIT. Obowiązek podatkowy na gruncie tych dwóch ustaw będzie powstawał w innym momencie. Podatnik będzie musiał prowadzić dwie ewidencje, jedną dla celów PIT, drugą dla celów VAT. Takie ewidencjonowanie może być dużym utrudnieniem dla przedsiębiorcy.
Ustawodawca od 2015 r. dał możliwość podatnikom m.in. przy ewidencji na kasie fiskalnej na określanie momentu obowiązku podatkowego w dniu otrzymania zaliczki. Powyższe jest tożsame z ustawą VAT. Jednak, żeby stosować tą zasadę, podatnik musi odpowiednio zawiadomić o tym fakcie Naczelnik Urzędu Skarbowego. Zawiadomienie dokonywano do 20 dnia miesiąca po miesiącu w którym podatnik rozpoczął ewidencję przy zastosowaniu kasy fiskalnej.
W 2019 r. znowelizowano powyższy zapis z którego wynika, że w przypadku pobrania wpłat na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, podlegających zarejestrowaniu przy zastosowaniu kasy rejestrującej zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, za datę powstania przychodu podatnik może uznać dzień pobrania wpłaty. W przypadku wyboru takiego sposobu ustalania daty powstania przychodu podatnik jest obowiązany stosować go przez cały rok podatkowy. Podatnik informuje o tym wyborze w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 lub ust. 1a pkt 2, składanym za rok podatkowy, w którym stosował ten sposób.
W związku z powyższym podatnik już nie wysyła zawiadomienie do Naczelnika Urzędu Skarbowego. O powyższej metodzie informuje dopiero w zeznaniu rocznym.