Dokumentowanie transakcji zwolnionych z VAT

Bardzo często wśród przedsiębiorców pojawia się wątpliwość czy podatnik zwolniony z VAT ma obowiązek wystawiać faktury? Jak powinno wyglądać prawidłowe dokumentowanie transakcji zwolnionych z VAT?

Dokumentowanie transakcji fakturą VAT

Co do zasady ogólnej wyrażonej w art. 106b ust 1, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę w przypadku transakcji:

  1. sprzedaży, a także dostawę towarów i świadczenie usług, dokonywanych przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
  2. sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
  3. wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
  4. otrzymaniu przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

Dokumentowanie transakcji zwolnionych z VAT

Dokumentowanie transakcji zwolnionych z VAT

Dokonując sprzedaży towarów lub świadcząc usługi zwolnione z podatku VAT, podatnik ma prawo wyboru dokumentowania transakcji. Zgodnie z art. 106b ust. 2 podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie zwolnienia przedmiotowego, podmiotowego lub zwolnienia określonego na podstawie art. 82 ust. 3. Oznacza to, że przedsiębiorca zwolniony z VAT nie ma obowiązku wystawiania faktur dokumentujących transakcje sprzedaży.Przy czym podatnik ma obowiązek wystawienie faktury na żądanie nabywcy towaru lub usługi, w przypadku gdy nabywca zgłosi żądanie w terminie 3  miesięcy, liczonych od końca miesiąca, w którym wykonano usługę, dostarczono towar lub otrzymano część lub całość zapłaty.
Warto zaznaczyć, że przedsiębiorca, który pomimo korzystania z zwolnienia dokumentuje transakcje fakturą sprzedaży z zastosowaniem stawki ZW, na fakturze powinien podać podstawę prawną z której wynika zwolnienie. Podstawa zwolnienia może wynikać z ustawy o podatku od towarów i usług, aktu wykonawczego dla ustawy o VAT lub bezpośrednio z przepisu dyrektywy 2006/112/WE, która wprowadza zwolnienie od podatku. Od obowiązku wykazywania na fakturze podstawy zwolnienia ustawodawca przewidział dwa wyjątki (Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3.12.2013 r. w sprawie wystawiania faktur § 3 pkt. 2 i 3):

  • dla podatników korzystających z zwolnienia z uwagi na wysokość obrotów (zwolnienie podmiotowe)
  • oraz dla podatników świadczących usługi finansowo-ubezpieczeniowe

W tych określonych przypadkach podatnik może zamieszczać podstawę zwolnienia jako dodatkowa informacja dla kontrahenta, natomiast nie jest to jego obowiązek.
Brak obowiązku wystawienia faktur nie zwalnia podatnika z obowiązku prowadzenia ewidencji lub książki przychodów i rozchodów na podstawie której obliczana jest podstawa opodatkowania dla celów podatku PIT.dokum